Nhựa POM là gì? Đặc điểm, phân loại và ứng dụng

Nhựa POM là gì? Đây là một trong những loại nhựa kỹ thuật cao cấp được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp cơ khí, ô tô, điện – điện tử và y tế nhờ vào đặc tính cơ học vượt trội, độ cứng cao và khả năng gia công chính xác. Với cấu trúc tinh thể bền chắc, nhựa POM (Polyoxymethylene) hay còn gọi là acetal mang đến hiệu suất hoạt động ổn định trong môi trường chịu lực và ma sát cao. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ đặc điểm nổi bật, phân loại phổ biến (homopolymer và copolymer) cũng như ứng dụng thực tiễn của nhựa POM trong sản xuất hiện đại, từ các chi tiết máy, linh kiện điện tử đến thiết bị y tế chính xác.

Nhựa kỹ thuật POM là gì?

Nhựa kỹ thuật POM (Polyoxymethylene), còn được biết đến với tên gọi khác như acetal, polyacetal hay polyformaldehyde, là một loại nhựa nhiệt dẻo kỹ thuật cao cấp có cấu trúc tinh thể. Nhựa POM nổi bật với các đặc tính cơ học vượt trội như độ cứng cao, ma sát thấp, ổn định kích thước tốt và khả năng gia công chính xác, được sử dụng rộng rãi trong ngành cơ khí chính xác, ô tô, điện tử, y tế, và thiết bị công nghiệp.

POM được tổng hợp từ formaldehyde thông qua quá trình polymer hóa, tạo thành một loại polyme có công thức hóa học lặp lại (CH₂O)n. Đây là loại vật liệu lý tưởng để thay thế kim loại trong sản xuất các bộ phận như bánh răng, trục quay, vòng bi, bạc dẫn hướng, đầu nối điện, hoặc các linh kiện hoạt động trong môi trường chịu mài mòn và nhiệt độ trung bình.

Tên thương mại phổ biến của nhựa POM:

Do được sản xuất bởi nhiều hãng hóa chất khác nhau, nhựa kỹ thuật POM được phân phối trên thị trường với nhiều tên thương mại như:

Delrin® (DuPont – Mỹ)
Hostaform® (Celanese – Đức/Mỹ)
Kepital® (Kepital – Hàn Quốc)
Duracon® (Polyplastics – Nhật Bản)
Celcon®, Ultraform®, Tenac®, Ramtal®, Polypenco®, v.v.

Lịch sử phát triển của nhựa kỹ thuật POM

Nhựa POM lần đầu tiên được nghiên cứu bởi nhà hóa học người Đức Hermann Staudinger vào những năm 1920, người sau này đã giành Giải Nobel Hóa học năm 1953 nhờ các công trình tiên phong về polyme. Tuy nhiên, phải đến năm 1952, hãng DuPont mới tổng hợp thành công một dạng homopolymer POM có thể ứng dụng thực tiễn.

Đến năm 1956, kỹ sư R. N. MacDonald đã được ghi nhận là người phát minh ra POM trọng lượng phân tử cao, thông qua bằng sáng chế mô tả quy trình tổng hợp hemiacetal polymer. Mặc dù sản phẩm đầu tiên chưa đủ ổn định nhiệt, nhà khoa học Stephen Dal Nogare đã phát triển thành công quá trình ổn định hóa học bằng phản ứng giữa nhóm hemiacetal với anhydrit axetic, tạo nên loại POM có độ ổn định nhiệt cao, có thể nung chảy và gia công như các vật liệu kỹ thuật khác.

Cấu trúc hóa học và đặc điểm kỹ thuật của nhựa kỹ thuật POM

Nhựa kỹ thuật POM (Polyoxymethylene) là một loại nhựa nhiệt dẻo bán tinh thể, được tổng hợp từ các đơn vị monome formaldehyde, có công thức phân tử lặp lại là (CH₂O)n, trong đó n là số lượng đơn vị lặp lại. Cấu trúc phân tử của POM gồm các chuỗi polyme dài liên kết cộng hóa trị mạnh mẽ, tạo nên một mạng lưới chắc chắn, góp phần tạo ra độ cứng cao, khả năng chịu tải lớn và ổn định kích thước tuyệt vời.

Hai dạng phân tử chính của nhựa POM:

POM Homopolymer:
- Có tính cơ học vượt trội hơn, độ cứng và độ bền kéo cao hơn,
- Điểm nóng chảy cao hơn (~178-180°C), phù hợp với ứng dụng đòi hỏi tính bền nhiệt cao.
POM Copolymer:
- Ổn định hơn ở nhiệt độ sử dụng liên tục,
- Chống kiềm tốt, ít bị ảnh hưởng bởi độ ẩm khi hoạt động ở nhiệt độ cao.

Đặc điểm nhận biết và tính chất kỹ thuật của nhựa POM

Nhựa kỹ thuật POM thường có màu trắng đục hoặc trắng sữa, ngoài ra còn có các phiên bản màu đen, xanh, xám, đỏ tùy theo nhu cầu ứng dụng và nhà sản xuất. Dưới đây là các đặc tính kỹ thuật cơ bản:

Tỷ trọng: Khoảng 1.41-1.43 g/cm³ (trung bình 1.42 g/cm³).
Điểm nóng chảy: Giao động từ 175°C đến 180°C, tùy theo cấu trúc polymer.
Dải nhiệt độ làm việc: Từ -40°C đến 165°C, thích hợp cho các môi trường công nghiệp khắc nghiệt.
Tính cách điện tốt: Giá trị điện trở thể tích và bề mặt từ 10⁶ đến 10⁹ Ω, không thay đổi sau quá trình gia công, đánh bóng hay mài bề mặt.
Độ bền kéo cao, chịu ma sát liên tục tốt, khả năng tự bôi trơn tốt và chống chịu hóa chất thông thường như axit loãng, dung môi hữu cơ, dầu mỡ.

Ưu điểm và nhược điểm của nhựa kỹ thuật POM

Nhựa kỹ thuật POM (Polyoxymethylene) là một trong những loại nhựa nhiệt dẻo bán tinh thể được đánh giá cao nhờ độ bền cơ học vượt trội, khả năng gia công chính xác và hiệu suất ổn định trong các điều kiện công nghiệp. Tuy nhiên, giống như mọi vật liệu, POM cũng có những giới hạn nhất định mà người sử dụng cần hiểu rõ trước khi ứng dụng.

Ưu điểm vượt trội của nhựa kỹ thuật POM

Độ bền cơ học cao: Độ bền kéo: 70-80 MPa. Độ bền nén: 110-120 MPa. Chịu lực tốt, không biến dạng khi chịu tải lớn, bền hơn nhiều so với nhựa ABS, PP.
Độ cứng cao tương đương kim loại: Lý tưởng để thay thế kim loại trong sản xuất bánh răng, trục quay, chi tiết máy.
Hệ số ma sát thấp: Giúp giảm hao mòn, vận hành êm, tốt hơn cả PA6, PTFE, Nylon.
Tự bôi trơn hiệu quả: Tối ưu cho các chi tiết chuyển động trượt như bạc dẫn hướng, vòng bi, cơ cấu xoay.
Ổn định kích thước cao: Không bị biến dạng do nhiệt hoặc độ ẩm, đảm bảo độ chính xác trong môi trường công nghiệp khắc nghiệt.
Khả năng hấp thụ độ ẩm gần như bằng 0: Không cần sấy khô trước khi gia công, duy trì tính ổn định hình học khi tiếp xúc với môi trường dung môi.
Kháng dung môi và hóa chất thông thường: Bền với dầu, mỡ, rượu, axit nhẹ, bazo yếu và các dung môi hữu cơ, phù hợp cho ngành thực phẩm, y tế, hóa chất.
Cách điện tốt: Điện trở thể tích và bề mặt cao (10⁶-10⁹ Ω), phù hợp với thiết bị điện – điện tử, vỏ cách điện, đầu nối.
Dễ gia công: Gia công bằng phay CNC, tiện, khoan, ép phun, tạo hình các chi tiết chính xác cao.
Độ bóng và tính thẩm mỹ cao: Bề mặt nhẵn mịn, phù hợp cho các sản phẩm cần thẩm mỹ cao và chống bám bẩn.

Tính kết tinh cao và chống mỏi tốt: Giúp kéo dài tuổi thọ sản phẩm trong môi trường làm việc liên tục.

Nhược điểm của nhựa kỹ thuật POM cần lưu ý

Kháng hóa chất mạnh kém: Dễ bị phân hủy khi tiếp xúc với axit mạnh, bazo đậm đặc, hoặc chất oxy hóa mạnh.
Dễ cháy ở nhiệt độ cao: Khi nhiệt độ vượt quá 250°C, POM phân hủy tạo ra khí formaldehyde độc hại. Không có khả năng tự dập lửa, dễ bắt cháy nếu không pha chất chống cháy.
Co ngót khuôn cao: Trong ép phun, dễ bị co rút lớn, gây khó khăn trong gia công khuôn chính xác.
Chống tia UV kém: Tiếp xúc lâu với ánh sáng mặt trời gây ngả màu, rạn nứt và giảm cơ lý tính.
Giới hạn nhiệt hoạt động: Dải sử dụng thông thường: -40°C đến +100°C hoặc tối đa +140°C tùy loại. Không phù hợp cho các ứng dụng nhiệt độ cao kéo dài.
Khó kết dính hoặc sơn phủ: Cần sử dụng keo chuyên dụng và lớp sơn đặc biệt để bám dính hiệu quả.
Hạn chế về màu sắc: Dù có các màu trắng, đen, xanh…, nhưng ít lựa chọn hơn so với các loại nhựa khác như ABS hay PP.

Phân loại nhựa kỹ thuật POM và ứng dụng thực tế trong công nghiệp

Nhựa kỹ thuật POM (Polyoxymethylene) là một loại nhựa nhiệt dẻo bán tinh thể được ứng dụng rộng rãi nhờ đặc tính cơ học vượt trội, khả năng gia công chính xác và tính ổn định cao trong môi trường công nghiệp. Trên thị trường hiện nay, nhựa POM được phân loại theo hình dạng, cấu trúc, đặc tính kỹ thuật và chất lượng vật liệu.

Phân loại nhựa kỹ thuật POM theo hình dạng

Nhựa POM tấm

Đặc điểm: Cứng, đặc, bề mặt bóng mịn, chịu lực tốt.
Kích thước phổ biến:
- Chuẩn: 1000x2000mm,
- Khổ lớn: 1220x2440mm,
- Khổ nhỏ: 600x1200mm, 700x1200mm.
Độ dày: Từ 0.3mm đến 150mm, các loại phổ biến gồm 5mm, 10mm, 20mm, 30mm, 50mm.
Màu sắc: Trắng, trắng sữa, đen, xanh.

Nhựa POM cây (dạng tròn đặc)

Đặc điểm: Dẻo, uốn cong tốt, bề mặt mịn, độ bóng cao.
Chiều dài thông dụng: 1000mm (1m) và 3000mm (3m).
Đường kính phổ biến: Từ 5mm đến 200mm.
Màu sắc: Đen, trắng, xanh.

Phân loại nhựa POM theo cấu trúc và đặc tính

Homopolymer POM: Độ cứng và độ bền kéo cao, thích hợp với các ứng dụng yêu cầu chính xác và chịu tải lớn.
Copolymer POM: Ổn định nhiệt và hóa chất tốt hơn, ít bị ảnh hưởng bởi độ ẩm và phù hợp với môi trường khắc nghiệt.

Phân loại theo chất lượng và tính năng kỹ thuật

Loại A: Tỷ trọng cao, màu sắc đồng đều, bề mặt mịn, dung sai nhỏ, thích hợp cho sản phẩm cao cấp.
Loại B: Giá rẻ hơn, có thể cong vênh, màu không đều, dung sai lớn.
POM chống tĩnh điện: Được bổ sung chất chống tĩnh điện, phù hợp với thiết bị điện tử nhạy cảm.

> Xem thêm:

Ứng dụng thực tiễn của nhựa kỹ thuật POM trong các ngành công nghiệp

Với độ bền cơ học cao, khả năng chống mài mòn và cách điện tốt, nhựa POM được sử dụng trong nhiều lĩnh vực công nghiệp, bao gồm:

Cơ khí – Ô tô – Máy móc

Gia công bánh răng, trục quay, ổ trục, bạc dẫn hướng, vòng bi, các bộ phận hộp số, cần gạt nước, tay nắm cửa, chi tiết hệ thống phanh.
Chế tạo linh kiện động cơ, chi tiết truyền động, tấm đệm cách điện, con lăn, vỏ máy bơm nhiên liệu.

Thiết bị công nghiệp và tự động hóa

Van, vòi sen, vòi dẫn ngầm, thiết bị tưới tiêu, bộ phận máy bơm, hệ thống ống dẫn khí và nước.
Ứng dụng trong robot công nghiệp, hệ thống băng tải, máy đóng gói tự động.

Điện – Điện tử – Viễn thông

Sản xuất vỏ rơle, đầu nối, công tắc, vỏ thiết bị điện tử, phụ kiện máy quay, phụ kiện điện thoại, thiết bị mạng.
Sử dụng làm bánh răng nhựa, vòng bi cách điện, chi tiết trong bảng mạch in, ổ đĩa cứng.

Gia dụng – Dụng cụ tiêu dùng

Khóa kéo, tay cầm, nút bấm, đồ chơi, dụng cụ cầm tay, khóa giày sandal, phụ kiện thể thao ngoài trời.
Ưu điểm: chống mài mòn, chịu va đập tốt, bề mặt bóng đẹp, chịu nhiệt từ -40°C đến 140°C.

Y tế và thiết bị chăm sóc sức khỏe

Dụng cụ phẫu thuật, bộ phận cấy ghép chỉnh hình, thiết bị nha khoa, thiết bị phân phối thuốc.
Ứng dụng trong các thiết bị yêu cầu tính vệ sinh cao, chống ăn mòn hóa học.

Hệ thống xử lý chất lỏng

Sản xuất van, cánh quạt, bộ phận máy bơm, phụ kiện tiếp xúc hóa chất và chất lỏng ăn mòn như axit nhẹ, dầu, mỡ.

Công nghệ bán dẫn – sản xuất vi mạch

Bộ xử lý wafer, thiết bị kiểm tra chất bán dẫn, chi tiết dẫn hướng chính xác cao trong các thiết bị lắp ráp điện tử.

Mua nhựa POM ở đâu uy tín?

Nếu bạn đang tìm nơi mua nhựa kỹ thuật POM chất lượng cao, giá tốt, hãy ưu tiên những đơn vị có kinh nghiệm, hàng hóa rõ nguồn gốc, chính sách bảo hành minh bạch. SBO Việt Nam là nhà cung cấp uy tín tại TP.HCM và các tỉnh lân cận, cam kết sản phẩm chính hãng, tư vấn tận tâm.

SBO Việt Nam cung cấp nhựa POM:

Giao hàng nhanh tại TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Tây Ninh…
Cung cấp POM tấm, POM cây đa dạng kích thước và màu sắc.
Có sẵn chứng chỉ CO, CQ, cam kết chất lượng kỹ thuật.
Hỗ trợ cắt theo yêu cầu, gia công sơ bộ, báo giá nhanh.
Chiết khấu tốt cho khách hàng mua số lượng lớn hoặc đại lý.

Liên hệ ngay Hotline: 0898 123 114 – Gọi ngay để nhận tư vấn và báo giá nhanh chóng!

Mời các bạn tham khảo 1 số sản phẩm của chúng tôi sau đây:

Tấm Nhựa PVC kỹ thuật Polyvinyl Clorua Plastic sheet

Được xếp hạng 5.00 5 sao

793,000₫ – 8,827,000₫

Tấm nhựa kỹ thuật POM Polyoxymethylene

Được xếp hạng 5.00 5 sao

2,250,000₫ – 22,500,000₫

Tấm Nhựa PP kỹ thuật Polypropylen giá rẻ

Được xếp hạng 5.00 5 sao

494,000₫ – 2,704,000₫

Tấm nhựa ptfe kỹ thuật (Teflon)

2,250,000₫ – 22,500,000₫

Tấm nhựa pu kỹ thuật

2,250,000₫ – 22,500,000₫

Tấm nhựa pe kỹ thuật

2,250,000₫ – 22,500,000₫

Tấm nhựa abs kỹ thuật

2,250,000₫ – 22,500,000₫

Tấm nhựa pa6 kỹ thuật

2,250,000₫ – 22,500,000₫

0/5 (0 Reviews)

Lê Văn Hoàng

Lê Văn Hoàng là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp và tư vấn vật liệu công nghiệp tại Việt Nam. Với hơn 10 năm kinh nghiệm, tôi đã giúp hàng trăm doanh nghiệp lựa chọn các sản phẩm như tấm mica acrylic, tấm phíp cách điện, nhựa kỹ thuật, màng nhà kính và lưới chắn côn trùng phù hợp nhất với nhu cầu. Tận tâm và am hiểu sâu về kỹ thuật, tôi cam kết mang đến những giải pháp tối ưu nhất cho mọi công trình, từ quảng cáo đến sản xuất công nghiệp.